4 de noviembre de 2015

REFLEXIÓN XERAL E INDIVIDUAL DO MÓDULO 3



O MARCO INSTRUMENTAL DA ORIENTACIÓN LABORAL E O PLAN DE EMPRESA

E chegamos ao remate do curso de Postgrao de Especialización en Orientación Laboral, neste módulo terceiro e derradeiro, reflíctese dunha maneira exhaustiva o traballo, función e tarefas do orientador/a, pola ponente dona Mª Teresa Deus Trasobares e, o plan de viabilidade do previo e anterior plan de empresa, xa tratado e iniciado no Módulo I, polo ponente don Fernando Luis Agulló Leal. Tamén, é dunha maneira sesuda, as tarefas do manexo das Tic´s a través dunha morea de tarefas, dende facer perfis profesionais nas redes, dinamización de grupos nas mesmas co obxectivo de conseguir habilidades, a través, do seu manexo para obter confianza do seu posterior uso, no noso posto de traballo. A utilización de aplicacións informáticas co uso das TIC´s para curar a información e comunicacións xerada cada día, desenvolver a nosa identidade dixital profesional, conseguir a consolidación dos compoñentes deste curso con tarefas grupais e o seguimento de espazos abertos para este fin, como Orientación Galicia, hanstag no twitter, cafetería e a posta de música no spotify, e o uso masivo das distintas redes. Dende o inicio deste bloque, a través das tarefas e a dinamización grupal, de xerar dous comentarios por cada publicación, seguindo a regra “2x1” e subindo estes ao caderno de Bitácora como si foramos os capitáns da nosa navegación nos mares das redes. Só que en vez de océanos mariños, o noso timón surcaba no mar das redes sociais e profesionais, dende as nosas contas e perfís profesionais. Por suposto, agotador…



O traballo do orientador laboral,

Detémonos aquí, no análise dos modelos de intervención en orientación laboral: modelo didáctico, de asesoramento, centrado nos recursos. Marco metodolóxico de intervención en España. Tendencias actuais da orientación profesional na Unión Europea. Un modelo de metodoloxía de intervención. Principios nos que debe basarse a orientación laboral. Accións a realizar. Atención á diversidade: igualdade e inclusión social. Colectivos vulnerables. Actuacións para a mellora da empregabilidade das persoas con discapacidade. Análise da problemática engadida. Necesidades de traballo no entorno. Necesidade de Servizos de Orientación Laboral específicos para persoas con discapacidade. Perfil do orientador laboral. Proceso de orientación e inserción laboral para persoas con discapacidade. Entrevista inicial, orientación laboral, incidencia no tecido empresarial das diferentes zonas de Galicia. Webs relacionadas coa discapacidade.

A integración, desagregación, utilización como guías flexibles selectiva ou alterna dos tres modelos, dependerá dos tipos de accións que se planifiquen e obxectivos que se persiguen alcanzar, aínda que a orientación concíbese como un proceso continuo que remata ao final da vida.
Os principios da orientación:
- individualización
- flexibilidade
- desenvolvemento/busca da autonomía
e teñen que facilitar a persoa pensar sobre si mesma e a súa traxectoria para indagar nas seguintes áreas: planificación, motivación, información e habilidades, acordando levar a cabo a intervención con atención individualizada, accións grupais, obradoiros de recursos persoais, obradoiros de busca de emprego.
Os modelos de intervención na orientación deben de funcionar como una guías flexibles e complementarias que se adapten ás necesidades do momento, persoas que participan no proceso e dos obxectivos comúns do proceso orientador.
As tendencias actuais de orientación conciben que é un proceso continuo dende as primeiras edades do individuo con potenciación no ámbito universitario, profesional e ocupacional, no ámbito comunitario, social e laboral e remata ao final da súa vida. Asume a dimensión europea nas políticas de emprego e a integración no proceso educativo. O rol de axentes de cambio e dinamizadores do procesos de innovación da participación activa. Unha aposta pola liberación e autonomía.




Tema 11.- Intermediación laboral ten que actuar na motivación do individuo, traballar coas familias e analizar ben o entorno social, formativo, empresarial e as necesidades de traballo para propoñer alternativas reais ao usuario do servizo.

Tema 12.- Itinerarios de inserción son un conxunto de accións composto de tres fases diferentes nun proceso: un diagnóstico personalizado, unha intervención orientadora, na que coexisten actividades individuais e grupais e unha supervisión ou evaluación contínua. O itinerario supón un cambio na mellora das competencias, autoconcepto e autoestima. O seu esquema ten as fases seguintes: acollida, orientación, formación, formación en contexto laboral, intermediación, ocupación/emprego, peche, O orientador/a nestas fases indagará na planificación, motivación, información e hablidades para o desenvolvemento da intervención.

Os orixes da orientación, como se entende hoxe, aparecen na década dos sesenta cun importante desenvolvemento e consolidación dos seus servizos. Dende o Tratadado de Roma, no ano 1957, se sentan as bases do que será a nova orientación cun carácter público e institucional, se concibe como un proceso continuo que acompaña ao individuo ao longo de toda a súa vida, tanto no ámbito educativo, como no laboral, con atención especial aos mozos, mulleres, minusválidos, inmigrantes, etc. Dende 1980 as funcións da orientación vense multiplicadas debido ao desemprego e á nova situación económica. No 1986 se establecen os principios xerais para a creación dunha política común de Formación Profesional coa posta en marcha de programas de acción específicas da Comunidade é no 1987 se elabora o estudo sobre os sistemas de orientación dos diferentes países membros (informe Watts, 1987), que é realmente cando se orixina a orientación tal e como a coñecemos hoxe.
Tema 13.- Procesos individuais de orientación e axuda na toma de decisións: Funcións, tipos de entrevista, regras de comunicación verbal, expresións, regras de comunicación non verbal, recomendacións sobre o que se valora positivamente nunha entrevista personal. Partes da entrevista. A entrevista de orientación laboral. Diagnóstico en orientación. Entrevista de selección por competencias. Fases de proceso de selección. A orientación laboral na Unión Europea. Orixes, estruturas e dispositivos de orientación profesional nos diferentes estados membros. Características máis destacadas dos diferentes sistemas de orientación. Aspectos diferenciais e características comúns aos Servicios de Orientación Laboral na Unión Europea. Web de interese.

Este tema é unha visión panorámica da orientación na UE.
A entrevista de orientación é un proceso de comunicación entre dúas ou máis persoas que ten como finalidade determinar a adecuación do/a candidato/a a un determinado posto de traballo. Son funcións do entrevistador/a: avaliar se SABE se PODE, se QUERE e do entrevistado/a demostrar que PODE, SABE e QUERE.

Tema 14.- Análise de perfís profesionais e prospección de emprego. Análise de postos de traballo, concepto, pasos para guiar á persoa usuaria. Listar fontes onde buscar información. Buscar e recoller información pertinente. Valorar intereses e motivacións. Análise funcional e transferencia das competencias. Traballo con grupos de persoas usuarias. Novos perfís profesionais, introducción, catálogo de novas profesións. Prospección empresarial, concepto de prospección, fases de prospección: fase preparatoria, fase de planificación, fase de traballo de campo, fase de avaliación e seguimento, fontes de información para a prospección, o maletín do/a prospector. Webs de interese.







Directorios de Cámaras de comercio, Asociacións empresariais, Sindicatos, Institutos de estatística, Institutos de fomento e apoio empresarial, Concellos e outros organismos públicos. Tamén os anuarios, entidades promotoras, Comunidades autónomas, revistas, diarios locais e gremiais.

Tema 15.- Técnicas e ferramentas para o acceso ao emprego e o autoemprego. O proceso de selección, canles de procura de traballo: currículo vitae, obxectivos, estructura, modelos, recomendaciones, cartas de presentación, estrutura, tipos e outras ferramentas. Entrevistas de selección, tipos, probas de selección: psicotécnicos, dinámicas grupais, profesionais, de cultura xeral, motivacionais, personalidade, test aptitucional, análise grafolóxico. Assesment Center, dinámicas de grupo. Rede de contactos networking. Sesión e xestión emocional dos contactos.

Tema 16.- A elaboración do plan de empresa.

Parte 1: En primeiro lugar o plan de empresa e estudo do mercado, obxectivos, fases da elaboración, a actividade da empresa, coñecer cal é e como é o mercado no que vai a operar a empresa, como vender, fases, as fontes de información, o contorno e a creación de empresas. En segundo lugar a análise DAFO, as variables da mercadotecnia, o produto o servizo prezo, formas de fixar o prezo, a distribución. A segmentación do mercado. A estrateixa, liderado e custos, a diferenciación, a especialización, requisitos para a elección da estratexia. A previsión de vendas, a cota de mercado.

Parte 2: Análise económico e financeiro: estudo de viabilidade, análise financiera, o balance, técnicas de análise, técnicas gráficas: O fondo de manobra. Técnica númerica: as porcentaxes e índices e os ratios. Técnica de ratios.

A Análise económica: A conta das perdas e ganancias, técnicas de análise, técnica gráfica, númerica, por porcentaxes e índices, de ratios. O VAN (Valor actual neto) e a TIR (Tasa Interna de Retorno). O punto morto ou limiar de rendabilidade.



Bibliografía e Webgrafía:

  • Portal do Ministerio de Emprego e Seguridade Social. SEPE

2 de noviembre de 2015

REFLEXIÓN INDIVIDUAL DO MÓDULO III: FERRAMENTAS DE INSERCIÓN.





INTRODUCIÓN

Neste marco instrumental do módulo III analízase en profundidade todas aquelas accións de información, orientación profesional, motivación, asesoramento,diagnóstico e determinación do perfil profesional e das competencias,diseño e xestión da traxectoria individual de aprendizaxe,procura de emprego e intermediación laboral  que debe devolver o persoal de orientación laboral no desempeño diario  do seu traballo e as ferramentas para levar  levar a cabo estas accións. Asemesmo analízase o perfil competencial da persoa orientadora, os colectivos con  dificultades de inserción laboral. Tamén fai mención o módulo III ao organigrama dos servizos de orientación doutros países  da U.E e as funcións dos/as orientadores/as.

PERFIL DA PERSOA ORIENTADORA.

O/a persoa orientadora deberá posuir estudos universitarios de nivel medio ou superior. Terá que ter coñecementos de orientación laboral, seguridade social, pensións e prestacións,técnicas de xestión de grupos, selección de persoal e resolución de conflictos. Coñecemento do tecido empresarial da área de traballo e capacidade para procurar a información. Esixirase ter unhas competencias intanxibles como creatividade e innovación sobre novas ideas de actuación, capacidade de organización do traballo, vocación, orientación á persoa usuaria, iniciativa, responsabilidade, empatía.

COLECTIVOS CON DIFICULTADES DE INSERCIÓN LABORAL

O colectivo de persoas vulnerables atopánse en desventaxa no acceso ao emprego con respecto a outras persoas demandantes de emprego. Para eliminar estas desigualdades o personal de orientación laboral debe coñecer os factores que dificultan o acceso ao emprego e  deseñar e desenvolver accións destinadas a mellorar as condicións de empregabilidade destas persoas(formación, experiencia, habilidades sociais, información sobre o mercado de traballo, técnicas de procura de emprego, motivación, etc).

FERRAMENTAS PARA A  INSERCIÓN

A entrevista
Para realizar as funcións de información, orientación  e prospección de emprego, a persoa orientadora contan cunha técnica básica de atención e intervención , que é a entrevista. A entrevista é o punto de partida da orientación laboral.As entrevistas de intervención poderán ser individuais o grupais, segundo as necesidades na persoa orientada. Polo tanto ten que ser un instrumento flexible adaptado as circusntancias persoais da persoa orientada en todo o proceso de orientación.
A entrevista individual ten como finalidade:
  • Recoller información sobre a traxectoria formativa e laboral do demandante, os seus hábitos de procura de emprego,  súa situación social,características pesoais e a dispoñibilidade.
  • Avaliar o seu obxectivo profesional e analizar as accións a corto prazo para conseguilo (planificación).
  • Actitudes da persoa ante o emprego
  • Información profesional
  • Habilidades para encontrar un traballo e a súa efectividade.
As entrevistas individuales terán una duración aproximada de 60 minutos e poderán realizarse ata un máximo de 10.

As entrevistas grupais poderán realizarse para traballar aspectos concretos da intervención laboral para mellorar a empregabilidade e propiciar actitudes postivas cara o emprego ou o adestramento en técnicas de procura de emprego : talleres de recursos persoais ou talleres de procura de emprego. 

Itinerario personalizado de inserción

O itinerario de inserción e un conxunto de accións que se organizan nun proceso personalizado e lóxico que ten como obxectivos a inserción sociolaboral e o desenvolvemento profesional dos /as usuarios/as que participan no mesmo, especialmente a través da información e o asesoramento individual e grupal. 
A persoa orientadora deberá deseñar, realizar e facer o seguimento dos itinerarios individuales e personalizados que inclúan unha proposta de derivacións de accións  para a mellora da empregabilidade (desenvolvemento de aspectos persoais, procura activa de emprego, traxectoria formativa, emprendemento). O itinerario cubre a maior parte das necesidades da persoa e a fortalece para adaptarse aos cambios do contorno.

O Plan de empresa

A persoa orientadora deberá asesorar aos emprendedores sobre os plans de negocio e deberá acompañalos durante todo o proceso de elaboración do mesmo. O plan de viabilidade e unha ferramenta de comunicación interna e externa. Interna porque serve para pór por escrito os aspectos do negocio acordados polos promotores e é unha ferramenta de comunicación externa porque serve para mostrar a entidades financeiras o proxecto  e a súa viabilidade para conseguir financiamento.
A persoa orientadora deberá incentivar e poñer os medios dispoñibles para o apoio as iniciativas emprendedoras e a mellora da cualificación.

Ferramentas propias da selección de persoal

O currículo 

É a ferramenta fundamental para a procura de emprego. O currículo mostra a traxectoria formativa e laboral da persoa usuaria do servizo. O currículo ten unhos apartados comúns como son: datos persoais, formación reglada e complementaria, experiencia laboral, idiomas, coñecementos de informática e outros datos de interese.Pero tamén pode aparecer o obxectivo profesional, as competencias adquiridas na súa traxectoria persoal e profesional, referencias , logros.

A carta de presentación.

A carta de presentación debe acompañar sempre ao currículo, e debe resaltarse nela todo o adecuado para o posto de traballo ofertado.

Videocurriculum

Currículo creativo sobre todo para perfís relacionados con actividades creativas.

Ferramentas con soporte 2.0: portafolios dixitais, infografías, páxinas web profesionais, blogue profesionais.

A entrevista de selección.

A persoa orientadora deberá dar a coñecer ás persoas usuarias para que serve a entrevista de selección, as formas que adopta, tipos,que valoran os entrevistadores durante a realización. Hai que preparala en profundidade coas persoas demandantes porque nela ponse de manifesto as habilidades sociais, emocionais e as aptitudes persoais.

Dinámicas grupais.

As dinámicas grupais teñen como finalidade avaliar o comportamento do suxeito dentro nun grupo ante unha situación determinada. O grupo debe resolver un problema nun tempo concreto e o persoal técnico observa o comportamento de cada persoa no contexto da interacción grupal. Nestas probas avalíase sobre todo o liderado, a empatía, comunicación, negociación, traballo en equipo, iniciativa, etc.

Probas psicotécnicas

Probas técnicas específicas

Test de aptitudes

Análise grafolóxico

Networking para a procura de oportunidades profesionais.

Recursos para o autoemprego: webs do Igape, web da Consellería de Traballo e Benestar, asesoria virtual de cooperativas, web do Consello Galego de cooperativas, rede Eusumo, oficina do empregador.


Prospección de empresas

O persoal de orientación deberá xestionar ofertas de emprego adecuadas aos destinatarios, incentivando a captación das mesmas a través dun sistema de intermediación eficaz. Tamén deberá contactar coas empresas para difundir información sobre iniciativas que favorezcan a inserción laboral, facendo unha prospección das necesidades das empresas e o emparellamento entre as ofertas e as demandas de emprego, e o afloramento de ofertas latentes. Apoio as iniciativas emprendedoras e a mellora da cualificación.

A ORIENTACIÓN LABORAL NOUTROS PAÍSES DA U.E:DIFERENCIAS

  • A localización dos servizos de orientación sitúanse en centros educativos; organizacións empresariais, sindicais,
  • Áreas de intervención: educativa, laboral, persoal e social.
  • O desenvolvemento das tarefas que varía dependedo dos profesionais, da duración e da formación dos profesionais.

Perfís: conselleiro de orientación, psicólogo-orientador, profesor-orientador,insertor laboral, informador.

É para concluir a exposición do tema, un videocurriculum.

30 de octubre de 2015

Reflexión sobre el Marco Instrumental. Orientación laboral

Llegamos  al tercer y último módulo del curso con el cansancio acumulado y por mi parte con muchas ganas de conocer y entender en profundidad el trabajo del orientador laboral.

El módulo se compone de 6 grandes bloques:

  • Intermediación laboral. Muy orientado a la atención a la diversidad y al trabajo realizado con persona con discapacidad.
  • Itinerarios de inserción. Dónde nos sumergimos en la metodología para la elaboración de un IPI y sus distintas fases.
  • Procesos individuales de orientación y ayuda en la toma de decisiones. Dedicado principalmente a la entrevista de orientación laboral y a la comparativa de los distintos modelos de orientación en Europa.
  • Análisis de perfiles profesionales y prospección de empleo. Análisis de puestos de trabajo, nuevas profesiones y prospección empresarial.
  • Técnicas y herramientas para el acceso al empleo y autoempleo. Todas aquellas herramientas a nuestro alcance para mejorar la empleabilidad: El curriculum, la carta de presentación , las pruebas de selección, networking y autoempleo.
  • Elaboración del plan de empresa. Siguiendo con el autoempleo, profundizamos en la idea del emprendimiento y como pasar de una buena idea a la realización de un plan de empresa completo.

Tanto Mayte Deus como Fernando Agullo en las sesiones presenciales han intentado tocar todos esos bloques, pero por lo extenso del tema no han podido entrar en profundidad en la totalidad de los mismos. Esto no significa que nos haya quedado nada pendiente, todo lo que no ha podido verse en sus presentaciones queda recogido en los temas de la plataforma y la documentación anexa.

Han sabido transmitir la importancia de la labor del orientador, no solo en épocas de crisis sino también en estos tiempos tan cambiantes dónde los modelos de trabajo tal y como los conocemos hasta ahora, van a ir modificándose y requieren de profesionales formados, capaces de adaptarse a las nuevas circunstancias y de reinventarse.

Me ha quedado  muy claro que un orientador debe ser conocedor de diferentes disciplinas, debe estar en continuo aprendizaje y ser además una persona flexible para poder trabajar con los diferentes colectivos usuarios de un servicio de orientación.

Hay tanto que comentar de este marco conceptual que me gustaría destacar solamente algunos de los aspectos que vimos en las sesiones presenciales. 


INTERMEDIACIÓN LABORAL, IPIS, PROSPECCIÓN EMPRESARIAL


Empezamos las sesiones haciendo un repaso a las políticas activas de empleo y nos planteamos en realidad cuales son las funciones de un orientador laboral, que no se debe confundir con ser un terapeuta, un orientador acompaña y asesora en la búsqueda y/o mejora de empleo, pero dejando muy claro que al final es el usuario el que debe comprometerse y realizar las tareas fijadas.

Hablamos sobre las 2 maneras de intervenir que utiliza un orientador:



  • Individualizada
    • Entrevistas
    • Tutorías de seguimiento

  • Grupal
    • Dinámicas grupales
    • Acciones formativas

Se utilizan y recomiendan tanto la intervención individual como la grupal, simplemente hay que tener en cuenta que con determinadas personas y dependiendo del momento en el que nos encontremos del proceso, será más recomendable utilizar una u otra.

Sin embargo, resaltamos que las intervenciones grupales son muy útiles para trabajar motivación, autoestima, objetivo profesional, técnicas de búsqueda de empleo, técnica para elaborar un cv y carta de presentación, técnicas para superar con éxito procesos de selección.


Itinerarios de Inserción Personalizada.

Entendida como la herramienta ideal de inserción laboral, principalmente se utilizan para colectivos más vulnerables, pero se debe extender a todos los colectivos. Habría que tener siempre presente que el proceso de orientación debe comenzar con los estudiantes y alargarse hasta casi el final de la trayectoria profesional de las personas porque en cualquier momento podemos tener la necesidad de reinventarnos o la obligación de cambiar de trabajo.



Prospección de empresas

Con los índices de desempleo actuales, esto es la guerra!! Hay que plantearse que podemos hacer para acercar posturas entre la empresa, los servicios públicos y el desempleado.

A lo largo de la presentación quedó muy patente que pocos orientadores tienen el tiempo suficiente para salir a la calle a realizar prospección empresarial.
Se hace hincapié en las distintas fases desde la planificación, el estudio del entorno, conociendo el tipo de empresas y perfiles con los que contamos y sobre todo como preparar la presentación, la entrevista y el seguimiento de las actuaciones y contactos realizados.

La ventaja que tenemos es que la labor del orientador no será vista desde el empresario como una labor comercial y por eso la presentación podrá hacerse de una manera un poco más distendida y poder poner en valor todos los servicios que podemos proporcionarles.

LAS DINÁMICAS GRUPALES

Fomentar la utilización estas herramientas para trabajar las habilidades necesarias para poder superar un proceso de selección, desde la realización de un buen cv, carta de presentación, la entrevista de trabajo, hasta las pruebas de selección y las dinámicas grupales. Pasando por las novedades del videocurriculum y el networking.

Creo que es muy enriquecedor para todos los participantes, poder comparar sus experiencias con otras personas en su misma situación de desempleo y aprender en grupo a mejorar y descubrir habilidades.



PLAN DE EMPRESA


Donde completamos lo iniciado al principio del curso y hemos profundizado en las siguientes fases del plan de empresa: estudio de mercado, plan comercial, plan de organización y rrhh, aspectos legales, estudios económico-financiero y viabilidad.

Puede que probablemente no salgamos del curso siendo unos auténticos expertos en esta materia, pero ahora ya tenemos claros muchos conceptos que podemos transmitir con seguridad y conocemos los servicios y posibilidades que tienen los emprendedores a su alcance y podemos aconsejarlos o derivarlos a otros servicios más experimentados.




El módulo dio mucho más de sí, como comentaba al principio a lo largo de los 6 bloques. No puedo olvidarme que además también pudimos poner en práctica nuestras destrezas digitales y mejorar nuestros perfiles en redes profesionales, aprendiendo a dinamizarlas, en definitiva, aproximarnos al networking y conocer nuevas herramientas para la orientación 2.0, ya que nosotros somos los primeros que debemos utilizarlas para poder aconsejar a los usuarios.


Algunos enlaces de interés:


Portal de Traballo

IGAPE

IPYME






29 de octubre de 2015


MARCO INSTRUMENTAL DA ORIENTACIÓN LABORAL

O TRABALLO DO ORIENTADOR LABORAL

INTERVENCIÓN LABORAL

Existen diversos modelos de intervención en orientación laboral: o modelo didáctico, o modelo de asesoramento, e o  modelo centrado nos recursos.

Os modelos deben funcionar como guías flexibles e complementarias que se adaptan ás neceidades do momento, das persoas que participan no proceso (tanto persoal técnico, como persoas usuarias) e dos obxetivos común do proceso orientador.

O marco metodolóxico de orientación en España carece dun marco académico determinado. Existe alguna peculiaridade que fai necesaria a elaboración de pautas e metodoloxía de traballo , como son a heteroxeneidade do colectivo de desempregados, ou o peculiar contexto sociocultural que acompaña á tarefa de busca de emprego.
Coa publicación do Plan Nacional de Acción para o Emprego, consolídase a atención individualizada como a máis adecuada para desenvolver a Orientación Profesional.

As tendencias actuáis da orientación profesional na UE son, entre outras, concebir a orientación como un proceso contínuo, ó marxen do marco escolar, pero potenciado no ámbito universitario e no ámbito comunitario e social. Imponse un cambio no modelo de actuación dos profesionais, e una maior reocupación polos niveis de calidade da intervención orientadora. Asumir a dimensión europea, e maior uso das TICs nao traballo de orientación.


Proposta dun modelo de metodoloxía de intervención. Consta de catro elementos básicos:
-A entrevista básica de atención
-Un sistema facilitador de inserción
-Unha estratexia xeral de intervención, centrada nos recursos do usuario
-Metodoloxía na que a persona é a protagonista e responsable do seu proceso.

Os principios nos que debe basearse a orientación laboral son a individualización, a flexibilidade, e o desenvolvemento/bisca da autonomía.

Accións a realizar. Debemos ter una concepción flexible do proceso, o orientador e o usuario decidirán cando hai que avanzar nun sentido u outro, cando se dá por rematada a acción e mesmo, se é ou non necesario volver a traballar aspectos da primeira sesión.
A atención individualizada é o proceso donde técnico e usuario acordan os pasos a realizar para conseguir o óptimo desenvolvemento do itinerario de inserción profesional, facilitando os medios más axeitados para a capacitación nunha busca activa de emprego.
As acción grupais serven para traballar algún aspectos concretos dentro do proceso de intervención, ben polo contido, ben pola intensidade da intervención, ou ben pola utilidade do apoio dun grupo. Dous tipos xerais de acción grupais serían os talleres de recursos persoais e os talleres de busca de emprego.

Atención á diversidade: igualdade e inclusión social: O emprego ten varias función integradoras; o acceso a bens e servizos (dignidade e estabilidade), o recoñocemento e identidade social, e é una rede de relación sociais e persoais.
Favorecer o acceso ao emprego das persoas máis vulnerables é un camino necesario para que poidan alcanzar a plena integración social.
Coñecer os factores que en cada caso están a dificultar o acceso ao mercado de traballo é clave no desempeño e desenvolvemento das acción destinadas a mellorar a empregabilidade das persoas en situación de dificultade social.
É fundamental realizar un bo diagnóstico inicial, é dicir, coñecer a situación de partida de cada persoa para orientar a intervención en función das necesidades reais.

Actuacións para a mellora da empregabilidade das persoas con discapacidade. O obxectivo principal é posibilitar a incorporación ó mercado laboral das persoas con algún tipo de discapacidade, e evitar desigualdade de oportunidades co resto dos demandantes de emprego.
Nos atopamos cunhas problemáticas engadidas que afectan á orientación laboral como son o entorno familiar, social, formativo e empresarial que afectan á persoa con discapacidade.
Existe unha necesidade de traballo no entorno, e necesidade de servicios de orientación laboral específicos para persoas con discapacidade, polas súas dificultades de inserción e a necesidade de incidir tanto na motivación da persoa con discapacidade, como na sensibilización do seu contorno social cara a favorecer a súa integración, detectar as necesidades especiais formativas e laboráis das persoas con discapacidade e planificar as liñas de actuación nas políticas activas de emprego.

No proceso de orientación e inserción laboral para persoas con discapacidade faise unha entrevista inicial, que serve ara recopilar datos de forma estructurada para deseñar un perfil laboral e orientar, deste xeito á persoa cara un itinerario de emprego, formación para logo emprego ou outro tipo de actividades ocupacionais para se é posible a formación e o emprego.
O obxetivo e recopilar información e analizar a situación persoal, familiar e social da persoa; coñecer os seus intereses formativos e laboráis; proporcionar información sobre os recursos existentes na zona e analizar as actitudes e expectativas de cara á busca de emprego.


O Perfil do orientador laboral debe ir marcado polas seguintes funciós e competencias:
Debe realizar entrevistas ocupacionais, orientacións laboráis, informar e asesorar ós usuarios e facer seguemento, impartir formación en técnicas de busca de emprego, xestión de ofertas e consultas, e elaboración de informes.
Debe posuír unha serie de competencias técnicas; como o coñecemento de técnicas de orientación laboral, seguridade social, técnicas de xestión de grupos, selección de persoal e resolución de conflictos, coñecemento do tecido empresarial da área de traballo e capacidade para a busca de información.
Entre as competencias intanxibles que debe posuir o orientador laboral están a creatividade e innovación, organización no traballo, orientación ó usuario ademáis da orientación ó traballo, iniciativa e competencia interpersonal.


ITINERARIOS DE INSERCIÓN

A necesidade dun modelo de orientación laboral nos itinerarios. A estas alturas non temos dúbida de que a orientación laboral é necesaria, e co paso do tempo as necesidades de asesoramento serán maiores porque os cambios de traballo ou de traxectoria profesional serán máis frecuentes, polo que a orientación requerirase ao longo de toda a vida laboral (sobretodo en periodos de desemprego), e a diferencia entre os grupos sociais tende a ser cada vez maior.
Os itinerarios de inserción son un conxunto de acción s que se organizan nun proceso personalizado e lóxico que ten como obxectivos a inserción sociolaboral e o desenvolvemento profesional dos usuarios e usuarias a través da información e o asesoramento individual e grupal. Están compostos por tres fases; a de diagnóstico personalizado, a intervención orientadora ee a supervisión ou avaliación contínua.
O esquema para a elaboración dun itinerario de inserción laboral é o seguinte: Acollida – Orientación – Formación – Formación en contexto laboral – Intermediación – Ocupación/Emprego – Peche.


  
PROCESOS INDIVIDUAIS DE ORIENTACIÓN E AXUDA NA TOMA DE DECISIÓNS

Entrevista de orientación laboral é un proceso de comunicación entre dúas ou máis persoas que ten como finalidade ben definida determinar a adecuación do candidato a un determinado posto de traballo.
As funcións do entrevistador son as de avaliar ata que punto unha persoa é válida para un posto (se SABE,  se PODE ou QUERE); comprobar a información do CV e obter información complementaria; valorar actitudes, motivación, interese e dispoñibilidade; avaliar a coherencia entre a súa situación , expectativas e desempeño do posto de traballo.
As funcións do entrevistado, pola contra, son demostrar que PODE, SABE e QUERE desenvolver as tarefas do posto ofrecido; profundar e ampliar a información do CV, saber “venderse”; transmitir confianza nun mesmo; reunir información referente ó posto de traballo e a empresapara poder decidir a aceptación do traballo, e argumentar os motivos polos que lle interesa o posto.
Entre os tipos de entrevista que existen destacan a entrevista dirixida, a entrevista semidirixida e a entrevista grupal.
Hanse de ter en conta tanto as regras de comunicación verbal, coma as expresións -que manifestan éxito, denotan motivación, denotan seguridade- e coma as regras de comunicación non verbal, xa que son de gran importancia. A forma de vestir, a hixiene, o feito de dar a man, a expresió facial, o sorriso, o contacto visual, a postura corporal, a xesticulación coas mas, a teima de tics, comer chicle, a puntualidade o u o móvil pode dicir moito da nosa actitude fronte ó entrevistador, tanto que mediante a comunicación no verbal expresamos ata o 80% do mensaxe.
Algunhas recomnedacións sobre o que se valora positivamente nunha entrevista persoal son mostrar interese, actitude positiva e entusiasmo, ser un bo comunicador, ter confianza, mostrarse aduro e implicado no traballo ou tarefa, ser agradable tentando ser simpático e tolerante aá tensión, mostrar capacidade de organización e planificación, demostrar ter iniciativa, capacidade de adaptación e de traballo en equipo.
A entrevista divídese en tres partes fundamentales; a presentación, o desenvolvemento e o peche.

Entrevista de selección por competencias. A xestión por competencias é unha filosofía que permite ligar as capacidades esenciais das organización, cos coñecementos e calidades que deben poner en xogo os empregados para desempeñar eficientemente os seus postos de traballo.
As competencias son as habilidades que unha persoa tivo que utilizar para conseguir uns resultados. Conductas e maneiras de facer dos que presentan un resultado excelente.
Cando falamos de competencias estamos a integrear tres conceptos; saber, facer e querer.

A orientación laboral na Unión Europea. Preténdese que exista un inetrcambio de información e experiencias entre os distintos estados menbros co obxectivo de producir un desenvolvemento harmonioso que teña presente as peculiaridades de cada país pero que tamén teña unha dimensión europea. Para iso creouse o programa Petra.

ANÁLISE DE PERFÍS PROFESIONAIS E PROSPECCIÓN DE EMPREGO

Convértese nunha tarefa fundamental para o orientador a análise de postos de traballo ; os postos de traballo existentes, os potenciais xeradores de ocupación e as características principais que definen cada unha das ocupacións.
É importante ter en conta as indicacións para adaptar o exercicio aos diferentes tipos de usuarios: é imprescindible facer conxuntamente a lista de recursos de información. Será o momento de reflexionar cales son máis adecuados e o por que. O técnico pode aporveitar para detectar cal é o nivel do usuario no coñecemento e manexo dos mesmos. De forma complementaria, o orientador debería proporcionar aqueles recursos que considera clave para completar a procura de información.
En ningún caso é indicado que o orientador realice o acompañamento de forma directiva e sen facer partície á persoa usuaria. É imprescindible fomentar un papel activo e participativo.

O mundo está a cambiar, e seguramente aínda cambirá máis e máis rápido. Todo isto traerá novas tendencias e novos perfís profesionais, moitas das cales aínda non coñecemos, nin imaxinamos, e incluso pareceranos de ciencia ficción.
Segundo un estudio realizado por Adecco, nos emfrontaremos a conceptos comoglobalización, novos formatos e horarios, retención do chamado “talento”, un claro aumento da fenda entre oferta e demanda, e potenciación de habilidades comunicativas a tódolos niveis.

Prospección empresarial. A prospección no é máis que a “explotación de posibildades duturas baseadas en indicios presentes”. Con relación ó mercado de traballo son dúas as súas características a destacar: a existencia dunha oferta de emprego e a existencia dunha demanda de emprego.
As fases da prospección son as seguintes; fase preparatoria, de planificación, de traballo de campo, e de avaliación e seguemento.
No caso concreto dunha prospección para a inserción laboral, ha de lembrarse que a fase de campo ten como obxecto concretar un programa de inserción. De antemán existe un colectivo de persoas con gran dificultade para incorporarse ao mercado laboral e o seu labor é informar, sensibilizar e concienciar á empresa deste feito e do interese que representa, e lograr así a incorporación deste colectivo á empresa, ben sexa a través de prácticas ou dun contrato laboral.

TÉCNICAS E FERRAMENTAS PARA O ACCESO AO EMPREGO E O AUTOEMPREGO

O obxectivo principal das técnicas e ferramentas de acceso ao emprego é que o demandante coñeza os instrumentos e adquira as habilidades necesarias que lle posibiliten realizar unha procura de emprego de forma activa, organizada e planificada, así como disponer dos recursos teórico prácticos básicos para afrontar os procesos de selección con maiores posibilidades de éxito.
O proceso de selección é a unión entre a empresa que dispón dunha vacante e a persoa que se atopa en procura de emprego.
Existe una variedade moi ampla de canles por onde circulan as ofertas de traballo. É importante que o usuario recoñeza cada un deles e os utilice de forma eficaz.
O currículo vitae é a ferramenta fundamental para a procura de emprego. Convértese nunha ferramenta clara, breve e concisa e así habemos de trasmitirllo ó usuario, d´ndolle todas aquelas recomendacións que sexan necearias para que poida conseguir unha entrevista de traballo.
As cartas de presentación, son outra ferramenta que debe acompañar a todo currículo presentado, mediante esa carta o candidato “vende” a súa candidatura, facendo máis persoal o CV.
A entrevista é considerada un dos momentos decisivos dos procesos de selección. Imprescindible dar a coñecer aos usuarios para que serve unha entrevista, as diferentes formas que adopta, tipoloxías, qué valoran as empresas cando as realizan… Non debemos esquecer e deixar de traballar con oso usuario outro tipo de probas de selección, como son as dinámicas de grupo, probas psicotécnicas, probas técnicas específicas, test de aptitudes, análises grafolóxicos, etc…
A rede de contactos ou networking debémolo de considerar moi importante e fundamental á hora de buscar oportunidades profesionais, debemos traspasalo aos usuarios do noso servizo.

Recursos para o autoemprego. Fomentar o espírito emprendedor é tarefa tamén dos orientadores laboráis así como potenciar actitudes positivas ante a cultura emprendedora. Consiste en realizar accións encamiñadas ao asesoramento para a elaboración do plan de empresa, a análise de factores crave de éxito de cada proxecto empresarial, información sobre recursos existentes en materia de autoocupación, infraestructuras disponibles e transmisión de experiencias positivas empresariais, entre outras accións.



A ELABORACIÓN DO PLAN DE EMPRESA

É frecuente e cada vez o será en maior medida, que o orientador laboral teña entre as súas funciós o asesorar a persoas emprendedoras que queren acceder ao mercado laboral mediante o autoemprego e a creación  dunha empresa.
Un plan de empresa é un documento onde a persoa emprendedora consegue darlle forma á idea ou concepto inicial co que vai por en marcha a súa propia empresa. A persoa emprendedora reflexiona e plasma as cuestión máis importantes e significativas da posta en marcha e funcionamento do seu proxecto de empresa. Trátase dun proceso reflexivo que lle vai achegar á persoa emprendedora unha estimable axuda para dicidir unha cuestión tan trascendente para ela como é a posta en marcha ou non do seu proxecto.



O PLAN DE EMPRESA

O estudo de mercado: a nova empresa debe estar orientada ao mercado, a súa finalidade é lograr rendavilidade ao vender aquilo que sabe producir. Tre cuestiones clave constitúen os obxectivos de toda investigación de mercado:
-A que actividade se vai dedicar a empresa?
-Cal é e cómo é o mercado no que operará?
-Cómo se conseguirá vender?
Para levar a cabo o estudo procederase a efectuar unha investigación que pasa polas seguintes fases: Establecemento de obxectivos, descrición da contorna, recollida da información, análise da mesma e conclusións.

A análise DAFO: Esta análise ten por obxecto realizar un trabalo de reflexión de aspectos internos e externos da empresa para ver con maior claridade a situación que ocupará no seu contorno competitivo. A análise DAFO permitirá á empresa precisar os aspectos internos que constitúen as súas fortalezas que deberá potenciar e as súas debilidades que tratará de superar, así como os aspectos externos que suponen amenazas a evitar e amenazas a aproveitar.

As variables da mercadotecnia. A mercadotecnia, tamén coñecida como márketing é o proceso de planificación e execución da oferta, fixación do prezo, promoción e distribución de ideas, bens e servizos para lograr intercambios que satisfagan os obxectivos dos consumidores e das organizacións que o realizan

A segmentación do mercado é a división en diferentes submercados integrados por consumidores que presentan características homoxéneas no que a gustos, preferencias e hábitos de compra se refire, e a estratexia é o conxunto de accións defensivas, ofensivas ou neutras que desenvolve a empresa para facer fronte á competencia e lograr unha vantaxe competitiva que lle permita acadar o éxito desexado.

A previsión de vendas. Denomínase demanda potencial de mercado ao potencial total de vendas dun producto ou servizo nunha determinada área xeográfica durante un período de tempo concreto.
A determinación da demanda éun elemento crítico na análise de viabilidade dun proxecto empresarial, difícil de relizar e de cuantificar con exactitude en calquera caso, e moito máis cando se trata de novos emprendedores, sen ningunha experiencia na materia.                                                        


ANÁLISE ECONÓMICO-FINANCIEIRA. ESTUDO DE VIAVILIDADE

O estudo económico – financiero condensa e cuantifica a información obtida nos diferentes apartados dun plan de empresa, documento que se debe redactar cando se acomete a execución dun novo proxecto. Se reaiza co obxectivo de lograr unha análise retrospectiva da xestión dunha empresa ou proxecto.

A través da análise financieira a empresa coñecerá a estructura do seu patrimonio e saberá se vai ser capaz de facer fronte aos pagos que se producirán como consecuencia da actividade desenvolvida. Permitirá conocer a súa solvencia, se é adecuado ou non o seu endebedamento, e se son suficentes o recursos propios achegados.
Esta análise parte da confección e estudo do balance da empresa, que é unha representación estática do patrimonio da empresa.
As técnicas de análise que se poden utilizar para levar a cabo o estudo dos balances e por tanto de efectuar a análise financieira dunha empresa son, entre outras; as técnicas gráficas: fondo de maniobra; a técnica numérica: as porcentaxe e índices e os ratios; a técnica de ratios.
As porcentaxes permiten coñecer a importancia relativa que ten cada submasa ou conta dentro da masa patrimonial á que pertence.
Os índices permiten coñecer a evolución no tempo de cada submasa patrimonial ou conta, partindo do valor do balance de referencia.
Os ratios son cocientes significativos entre dous conceptos cuxos importes aparecen no balance ou na conta de perdas e ganancias.
Os ratios máis significantes para o a análise financieira son o ratio de garantías, ratio de solvencia, ratio de liquidez ou ratio de tesourería.

A análise económica:
A través da análise económica trátase de coñecer se se van lograr os beneficios suficientes que permitan acadar as expectativas xeradas coa idea de negocio coa que se partiu. É necesario confeccionar unha conta de P e G (pérdidas e ganancias), que no caso dunha empresa de nova creación trátase dunha revisión. Ademáis permite profundar e valorar cuestión da administración da empresa como:
-A cifra de negocios e a súa evolución, distinguindo entre productos e servizos
-A composición estructural dos gastos, a súa importancia relativa e evolución
-O limiar de rendabilidade ou punto morto.
-O VAN e o TIR
Existen diversas técnicas para avaliar os resultados da empresa; a técnica de análise, a técnica gráfica, a técnica numérica (por porcentaxes e índices), a técnica de ratios, ou o punto morto ou limiar de rendabilidade.



En resumen, este foi o contido do Módulo 3 “Marco intrumental” do Posgrao de Especialización en Orientación Laboral. Os temas deste módulo foron impartidos polos profesores Mayte Deus e Fernando Agulló nos meses de setembro e outubro. Considero unhas aportacións moi útiles para o desempeño das nosas funcións como técnicos de Orientación Laboral.